Od CV do łowcy talentów, czyli jak zaprezentować się pracodawcy

Aby uwolnić się od zarzutu dyskryminacji, pracodawca musi udowodnić, że podczas rekrutacji kierował się obiektywnymi powodami. Powinien, zatem posiadać odpowiadający wymogom danego stanowiska opis, z którego jednoznaczne wynikają oczekiwania w stosunku do kandydata do pracy [1]. Rekrutacja polega na poszukiwaniu i przyciąganiu wystarczająco dużej liczby kandydatów do pracy, tak, aby w drodze selekcji można było wyłonić najlepszego. Pierwszy etap właściwego przygotowania rekrutacji dla pracodawcy to sporządzenie opisu danego stanowiska wraz z wymogami niezbędnymi do jego objęcia [2].

Aby podczas rekrutacji pracodawca znalazł wśród kandydatów „talent” CV funkcjonalne może być jednym z kierunków poszukiwań. CV funkcjonalne jest to rodzaj curriculum vitae skupiający się głównie na umiejętnościach i kwalifikacjach kandydata. Taki format prezentacji pomaga zwrócić uwagę czytającego na rzeczy, które potrafimy wykonać[3].

Kiedy już pracodawca jest przygotowany do procesu poszukiwania nowych pracowników, wymaga by dostarczyli mu pełne i poprawne dokumenty aplikacyjne. CV i list motywacyjny są zwykle pierwszą formą kontaktu z pracodawcą. W obu tych dokumentach przedstawiamy się przyszłemu pracodawcy i to od tego jak je napiszemy zależy czy zostaniemy zaproszeni na rozmowę kwalifikacyjną. Dlatego warto poznać zasady pisania dokumentów aplikacyjnych. Zanim zaczniemy pisać CV, czy też list motywacyjny, najpierw musimy przeanalizować oferty pod kątem charakteru firmy, wymogów stanowiska pracy i konkretnych wymagań pracodawcy zamieszczonych w ogłoszeniu. Posiadając te wszystkie informacje, powinniśmy dokonać podsumowania własnego doświadczenia, predyspozycji, kompetencji, umiejętności oraz oczekiwań [4].

Curriculum Vitae powinno spełniać 3 funkcje. Podstawową jego funkcją jest spowodowanie zaproszenia na rozmowę kwalifikacyjną. Drugą to pomoc w prowadzeniu rozmowy kwalifikacyjnej, trzecia natomiast ma na celu ukazanie profilu zawodowego kandydata. Przede wszystkim jest dokumentem marketingowym, dającym kandydatowi możliwość jak najlepszego pokazania swoich doświadczeń i kompetencji zawodowych [5].

Jedną z najważniejszych dla pracodawców sekcji jest ta dotycząca umiejętności. Osoba zatrudniająca chce wiedzieć, co możemy zrobić dla jego firmy, co do niej wniesiemy. Dlatego, aby zaprezentować siebie musimy opisać swoje umiejętności i pokazać, jak zamierzamy wesprzeć potencjalnego pracodawcę. Zanim zaczniemy wpisywać umiejętności w CV, powinniśmy poświęcić trochę czasu na to by znaleźć, jakie są wymagane lub pomocne umiejętności na stanowisku, o które się ubiegamy. Pracodawcy najwięcej uwagi poświęcają czytając historię zatrudnienia. To właśnie ta część CV musi przekonać potencjalnego pracodawcę [6].

W przedsiębiorstwie słowo “talent” jest coraz częściej synonimem słowa “pracownik”.

Zarządzanie zasobami ludzkimi można rozróżnić przez dwa podejścia: tradycyjne a nowoczesne. Pierwsze przyjmuje zasady, że ludzie potrzebują firmy. Drugie mówi odwrotnie, że to firmy potrzebują ludzi. Tradycyjne podaje, że pracownicy to jedna z kategorii zasobów ludzkich. Druga ujmuje ich, jako najważniejszych. W pierwszej maszyny, kapitał i lokalizacja to źródła przewagi konkurencyjnej, druga zaś uważa utalentowanych ludzi za źródło przewagi konkurencyjnej. Tradycyjne podejście do zarządzania zasobami ludzkimi polega na ustaleniu brakujących kompetencji wśród pracowników i uzupełnianiu ich najczęściej w procesach szkoleniowych W nowoczesnym podejściu do zarządzania personelem przedsiębiorstwo skupia się na udoskonalaniu talentów, czyli pracowników o szczególnych umiejętnościach [7][8]. Przykładami polskich firm, które stosują systemy zarządzania talentami bądź ich elementy będą np. Bank Millenium S.A., Carlsberg Polska, GSK Pharma, ING Polska, LOTOS S.A., Polska Telefonia Cyfrowa Sp. z. z. o., PKN Orlen S.A., SAP Polska [9].

Wyobraźmy sobie przypadek, gdy dzięki naszemu CV pracodawca „wyłowi talent”, który zatrudni. Dzięki temu dokona najlepszego wyboru pośród możliwych i wybierze pracownika, który pozytywnie wpłynie na jego działania (czy to w firmie, czy w administracji). Podczas rekrutacji rekruter powinien zaprosić na rozmowę osoby, które są „talentami” [10]. Które mogły by w danej jednostce wprowadzić zmiany, kierować nimi albo inspirować innych – w zależności, czym owy talent objawia się. Wszystkie informacje znajdzie w odpowiednim CV. Sztuką jest umiejętność wybrania i odpowiedniego przedstawienia tych dotychczasowych doświadczeń, które wskazywałyby, że kandydat posiada wymagane na danym stanowisku kompetencje i dysponuje potencjałem rozwijania ich [11].

Różnorodność zdobywanych doświadczeń i posiadanych kompetencji czasem nie wpisuje się w żaden spójny i czytelny program życia. U pracodawcy mogą obudzić się wątpliwości, czy kandydat dysponuje odpowiednią motywacją do podjęcia pracy na oferowanym stanowisku. Chaos doświadczeń może wskazywać również na niepożądane w niektórych zawodach cechy osobowości. Sugeruje na przykład, że kandydat ma problem z wyznaczaniem sobie celów i realizowaniem ich, nie potrafi podejmować ważnych decyzji, nie umie kontrolować swojego życia, nie ma wglądu we własne możliwości, potrzeby i predyspozycje, albo jest nieprzewidujący i niekonsekwentny. Dlatego tak ważne jest przedstawienie interesujących pracodawcę informacji w sposób uporządkowany, z którego jasno wynika kierunek planowanego rozwoju kariery zawodowej. Jednocześnie biorąc pod uwagę przedstawiany przeze mnie skrajny przypadek kandydata, można dzięki temu chaosowi stwierdzić, że jest wprost idealny do danej pracy. Dzięki temu, że studiował fizykę – potrafi abstrakcyjnie myśleć. Gdy po zwolnieniu stwierdził, że zanim podejmie nową pracę zwiedzi Azję wzdłuż i wszerz mając przy sobie rower i śpiwór (to czas, podczas którego nabywa wielu umiejętności życiowych i wzrasta jego kreatywność i łatwość dostosowania się do niekomfortowych sytuacji). Wszystko to tworzy wizerunek pracownika.

Pracodawca wychodząc z założenia, że by dany system organizacyjny istniał i realizował swe cele – uzależniony jest od ludzi – członków tego systemu. I tak:

Ten sam pracodawca wie, że aby jego działania były innowacyjne i wszechstronne powinien dobierać takich pracowników by jego cele mogły być realizowane bez zakłóceń. Nawet w kadrach administracji by działać w sposób nowoczesny i rozwiązywać szybko problemy osoby zarządzające powinny być na swój sposób takimi talentami.

Przewidywanie przyszłości jest domeną nie tylko naukowców, ale też stanowi wyzwanie dla przedsiębiorców i menedżerów. Ci ostatni poprzez podejmowanie decyzji starają się tak przygotować dane przedsiębiorstwo i zatrudniając w nim pracowników, aby jak najefektywniej i jak najdłużej realizować ustalane przez właściciela cele. Jacek Kopeć w swoim artykule Zarządzanie talentami w przedsiębiorstwie przyszłości dodaje ponadto, że cechy osobowościowe zmieniają się z biegiem doświadczeń czy też wskazówek. Niektóre zaś pozostają nieruszone i takie same przez cały czas. Istnieje wielka różnorodność. Najważniejsze jest jednak, jak pisze autor artykułu, by „organizacja permanentnie się uczyła” [13].

Kryteria wymagane w działach firmy (finansów i sprzedaży) np. wiedza, dokładność, inicjatywa, wysiłek, satysfakcja klienta, punktualność, jakość pracy, planowanie, kreatywność, przedsiębiorczość, odporność na stres i upływ czasu, solidarność mogą potem w pracy wskazać czy dany pracownik nie przerysował swojego CV [14]. Pracodawca szukając pracowników poszukuje talentów. Celem rozmowy potencjalnego pracodawcy i pracownika o rozwoju kariery jest zbieranie informacji, która pozwala ich poznać. Dzięki temu pracodawca może przenieść zatrudnionego pracownika do innego działu i w ten sposób eksploatować jego talent. Nie zawsze będzie im łatwo mówić o swoich umiejętnościach, wartościach i zainteresowaniach – dlatego, ważne by pracodawca potrafił wyłuskać takie osoby z grupy [15]. Ważne by pracownik podawał prawdziwe informacje o sobie. W ten sposób oszczędzi czasu pracodawcy, a sobie rozczarowań i dyskomfortu psychicznego, który może powodować inercję. Niektórzy sfrustrowani, rozczarowani pracownicy mogą zrobić coś gorszego od odejścia. Mogą pozostać w pracy i być zrezygnowani. Chodzi w tym wypadku o to by umysł menedżerów (odnoszących sukces, takich, którzy potrafią utrzymać zaangażowanie dobrych ludzi i ich chęć pozostania w firmie) koncentruje się na utalentowanych pracownikach. I takie nastawienie utrzymuje się u nich niezależnie od wzlotów i upadków koniunktury. Talent może być wszystkim [16]. Co ma zrobić pracodawca by zatrzymać talent u siebie? Po pierwsze musi poznać talenty swoich pracowników, – o czym już wcześniej wspominałam [17]. Powinien z nimi rozmawiać i przedstawiać swoja perspektywę działań, powinien odkrywać różne opcje i omawiać je oraz wspólnie opracowywać plan działań. Musi też być pewien, czy nie przecenia, lub go gorsza, czy nie docenia pracowników. Jego pracownicy mogą należeć do pokolenia X i Y[18]. Albo też może do najnowszej grupy pokolenia C? W tej chwili przedstawiciele pokolenia C studiują i zaczynają swoje pierwsze przygody z rynkiem pracy. Według nowego raportu firmy konsultingowej Booz & Company to tzw. digital natives, dla których cyfrowy świat jest normą. Na rynku pracy zetkną się z pracownikami ze stażem zawodowym, tzw. digital immigrants, którzy dostosowali się do nowego, cyfrowego świata [19]. Według raportu do 2020 roku czekają nas zmiany, których motorem jest właśnie pokolenie C. Ta grupa będzie wówczas stanowić około 40% populacji Stanów Zjednoczonych i 10 % populacji reszty świata [20].

Na zakończenie: żeby najlepiej zaprezentować się w trakcie rozmowy kwalifikacyjnej warto skorzystać z następujących rad ekspertów Wojewódzkiego Urzędu Pracy w Poznaniu:

Co musi robić dziś pracodawca by znaleźć odpowiedniego pracownika? Powinien uwzględnić nie tylko sposób, w jakim zaprezentuje się kandydat, ale również zmiany zachodzące w całym otoczeniu przedsiębiorstwa i ciągle zmieniający się świat. Co powinien zrobić kandydat by znaleźć się na wymarzonym stanowisku pracy? Powinien szukać nowych doświadczeń, nie popełniać błędów aplikacyjnych i przede wszystkim nie czekać na to, że pracodawca sam się po niego zgłosi. Talenty są ukryte. Często nigdy ich nie poznamy. Jednak, jeśli je znamy, możemy sami zarządzać nimi już dziś i sami pokazać światu, że je posiadamy.

Przypisy:

[1] Dokumentacja pracownicza w procesie rekrutacji, dr Krzysztof Walczak, 2005, nr 4.
Dostęp pod adresem internetowym: https://sip.legalis.pl/document-full.seam?documentid=mjxw62zogi2tamrzgm4dm&conversationid=516619
^[2] Tamże.

^[3] Źródło informacji dostępne na tronie internetowej:

http://www.consultants.pl/porady_praca/przyklad-cv-funkcjonalne

[4]Rodzaje dokumentów aplikacyjnych to życiorys zawodowy – Curriculum vitae (CV), list motywacyjny, list intencyjny, formularz aplikacyjny.

[5] Curriculum vitae to nasza zawodowa wizytówka, forma pierwszego kontaktu z potencjalnym pracodawcą, element, który wpływa na to, czy zostaniemy zaproszeni do dalszych etapów procesu rekrutacji. Wśród setek CV przesłanych przez kandydatów w odpowiedzi na ogłoszenie rekrutacyjne są oczywiście takie, które wyróżniają się profesjonalizmem formy i treści. Niestety, równie często aplikacje z uwagi na różne błędy nie spełniają oczekiwań i są przyczyną odrzucania kandydatów z dalszych etapów selekcji. Mimo, że o zasadach pisania dokumentów aplikacyjnych napisano wiele, kandydaci wciąż popełniają te same błędy.

[6]Dobrze przygotowany życiorys powinien zawierać: dane personalne, cel zawodowy, wykształcenie, doświadczenie zawodowe, pozostałe doświadczenie, kursy, szkolenia, umiejętności, zainteresowania.

^[7]Gajdzik Bożena, Zarządzanie talentami (Talent Management) [w:] Ekonomia i organizacja przedsiębiorstwa, nr. 3 (722), marzec 2010.

^[8]Źródło informacji pod adresem: http://www.e-mentor.edu.pl/artykul/index/numer/24/id/538

^[9]Tamże.

[10]Po otrzymaniu odpowiedzi na ogłoszenie w sprawie pracy, albo zaproszenie na rozmowę, pracownik powinien przygotować takie CV by był potencjalnym talentem dla pracodawcy. Tu myślę o skrajnym przypadku, gdy faktycznie w moim rozważaniu takowy pracownik jest owym talentem.

^[11]Źródło informacji: http://www.kariery.uek.krakow.pl/planowanie-kariery/poradnik-planowania-kariery/przygotowanie-dokumentow-aplikacyjnych.

^[12]Zbigień-Maciąg Lidia, Motywacja zachowań pracowniczych w systemie organizacyjnym, [w:] Ekonomika i organizacja pracy, nr 1 (396) styczeń 1983.

[13]Kopeć Jacek, Zarządzanie talentami w przedsiębiorstwie przyszłości [w:] Ekonomika i organizacja przedsiębiorstwa, nr 12 (731), grudzień 2012.

[14]Gick Alan, Tarczyńska Małgorzata, Motywowanie pracowników, Polskie wydawnictwo Ekonomiczne, Warszawa 1999.

[15]Kaye Beverly, Jordan-Evans Sharon, Zatrzymaj najlepszych. 26 Strategii budowania zaangażowania pracowników., Oficyna, Warszawa 2012.

[16]Gick Alan, Tarczyńska Małgorzata, Motywowanie pracowników, Polskie wydawnictwo Ekonomiczne, Warszawa 1999.

[17]Pracodawca powinien określić swoje potrzeby: Analizować sukcesy i porażki z przeszłości , wyznaczać przyszły kierunek rozwoju, prowadzić rozmowy z pracownikiem, redukować zbędne etaty, poznać pulę ukrytych talentów.

Stedt Jim, Harmonizacja talentów – jak rekrutować aby firma odnosiła sukcesy, Oficyna, Warszawa 2010.

[18]Pokolenie to grupa ludzi, którzy urodzili się w zbliżonym czasie i przez to maja podobne doświadczenia życiowe. Na ludzi należących do danego pokolenia wpływają wydarzenia kulturalne, zmiany społeczne i wyzwania, których doświadczyli zwłaszcza w latach dorastania. W rezultacie ukształtowali zestaw postaw, sposobów postrzegania i wartości odnoszących się również do miejsca pracy. Pokolenie X to ludzi urodzonych między 1961 a 1981. natomiast pokolenie Y to pokolenie wyżu demograficznego z lat 1980 – 1995, nazywane jest również “pokoleniem Milenium”, “następną generacją” oraz “pokoleniem klapek i iPodów”. Po raz pierwszy nazwa ta pojawiła się w 1993 roku.

[19]Źródło informacji: http://pracujflexi.pl/magazyn/index.php/2011/09/zegnaj-x-i-y-witaj-c-nowe-pokolenie-zmienia-rynek-pracy/

[20]Czym charakteryzuje się typowy przedstawiciel pokolenia C?

[21] [w:] http://wup.poznan.pl/att/doradztwo/Przygotowania_do_rozmowy_kwalifikacyjnej.pdf;

Stare polskie przysłowie powiada: “Jak Cię widzą, tak Cię piszą”. O co trzeba zadbać, by wygrać “pierwszym wrażeniem” rozmowę kwalifikacyjną? Należy:

a)      trzeba zacząć dbać o siebie – uczesać się nawet wtedy gdy na co dzień nie mamy w zwyczaju rozczesywać czupryny, b) przywdziać nową skórę – garsonka lepiej prezentuje się niż codzienny dres, c) ubierz się tak, aby pracodawca widział ciebie jako przyszłego pracownika swojej firmy – autorzy podpowiadają, że warto zaznajomić się z ubiorem pracowników firmy do jakiej się udajemy. Czy to firma konsultacyjna czy bank. „Zachowasz właściwą kolorystykę twojego stroju m. in. Wtedy, gdy zostawisz w szafie białe skarpetki. Z kolei szare skarpetki nie pasują do brązowych butów, a brązowe i zielone do czarnych. Bardzo ważnym elementem męskiego stroju jest krawat. Nie zakładaj na rozmowę kwalifikacyjną krawata ze słoniami albo myszkami, to naprawdę nie wygląda poważnie” – dodają autorzy artykułu, d) należy też odpowiednio zachować się – nie spóźniać się , ale nie być zbyt wcześnie, e) warto poznać swojego rozmówcę – „niezbędne są informacje na temat profilu i działalności firmy, jej ostatnich dokonań, sukcesów, zatrudnionych osób. Na ogół wszystkie te informacje dostępne są na stronie internetowej firmy, w której staramy się o pracę. Warto tam zajrzeć przed spotkaniem, z pewnością zaprocentuje to podczas rozmowy i podkreśli nasze przygotowanie”, f) warto zabrać ze sobą aktualną wersję swojego CV – być może od czasu jego wysłania coś się zmieniło i warto byłoby poinformować o tym potencjalnego pracodawcę, ponieważ ta informacja może wiele zmienić w procesie rekrutacji, g) kolejną rzeczą, którą warto zabrać ze sobą to notes i akcesoria do pisania. Powinny być odpowiedniej jakości, proste, lecz eleganckie i w stonowanych kolorach   [w:] http://www.praca.egospodarka.pl/14432,Jak-sie-zaprezentowac-potencjalnemu-pracodawcy,1,46,1.html http://mfiles.pl/pl/index.php/Jak_zaprezentowa%C4%87_si%C4%99_przysz%C5%82emu_pracodawcy http://www.praca.egospodarka.pl/14432,Jak-sie-zaprezentowac-potencjalnemu-pracodawcy,1,46,1.html, http://gazetabaltycka.pl/zaprezentuj-sie/szukasz-pracy-oto-zbior-pozytecznych-porad, http://kobieta.interia.pl/porady/news-jak-sie-zaprezentowac-na-rozmowie-kwalifikacyjnej,nId,413100, http://www.kariera.pl/czytaj/806/jak-sie-zaprezentowac-na-rozmowie-kwalifikacyjnej/, http://www.salesnews.pl/Advice.aspx?id=42, https://poprostupraca.pl/site.php?id=71, http://natemat.pl/23961,personal-branding-na-facebooku-i-goldenline-jak-dobrze-zaprezentowac-sie-pracodawcy-w-serwisach-spolecznosciowych, http://wywiadz.blogspot.com/2012/11/jak-dobrze-sie-zaprezentowac-pracodawcy.html, http://wywiadz.blogspot.com/2012/11/jak-dobrze-sie-zaprezentowac-pracodawcy.html, http://zielonalinia.gov.pl/Jak-napisac-CV-32739, http://www.regiopraca.pl/portal/twoje-cv/jak-napisac-cv, http://www.kluczdokariery.pl/twoja-kariera/jak-znalezc-odpowiednia-prace/wszystko-co-powinienes-wiedziec-o-cv/, http://www.mmtrojmiasto.pl/457388/2014/4/23/jak-napisac-dobre-cv–wzory-i-przyklady-cv?category=news, http://kariera.forbes.pl/wzory-cv,kategoria,1118,1.html, http://mycv.pl/porady_cv, http://praca.wp.pl/title,Jakie-CV-najlepsze,wid,16113057,wiadomosc.html, http://www.kariera.pl/czytaj/918/7-grzechow-glownych-cv/, http://www.governica.com/Jak_zaprezentowa%C4%87_si%C4%99_przysz%C5%82emu_pracodawcy, http://www.pracuj.pl/student-cv-cv-na-poczatek.htm#top, http://www.kariera.com.pl/Twoja-Kariera/CV-i-list-motywacyjny/CV, http://kariera.forbes.pl/ogarnij-kariere-jak-napisac-dobre-cv,artykuly,169603,1,1.html,

b)      Warto zapoznać się z rodzaje rozmów kwalifikacyjnych: „Rekrutacja przebiega na ogół według określonego scenariusza. Jako osoba ubiegająca się o pracę możesz spotkać się z kilkoma rodzajami rozmów kwalifikacyjnych oraz różnymi metodami doboru i selekcji kandydatów.

[w:] http://wup.poznan.pl/att/doradztwo/Przygotowania_do_rozmowy_kwalifikacyjnej.pdf

Bibliografia:

Źródła internetowe:

Stan przeglądu stron na dzień 02.06.2014.

Tags: CV, Dyskryminacji, łowcy talentów, pracodawca, pracodawcy, proces rekrutacji, rekrutacja, rozmowa kwalifikacyjna, rozmowa o pracę, talent, uwolnić, zarzutu